W 115 przygranicznych miejscowościach województwa podlaskiego obowiązuje stan wyjątkowy. Wiąże się to m.in. z zakazem organizowania zgromadzeń publicznych, imprez masowych, ale też z zakazem poruszania się na tym terenie osób z zewnątrz. O sytuacji w regionie z wojewodą podlaskim Bohdanem Paszkowskim rozmawia Adam Janczewski.

Adam Janczewski: Stan wyjątkowy obowiązuje w 115 miejscowościach województwa podlaskiego. Jak wygląda organizacja służb w tych miejscowościach? Czy przy tych miejscowościach, czy przed tymi miejscowościami będą ustawione szlabany, czy też patrole służb, które będą kontrolować wszystkich, którzy wyjeżdżają na ten teren?

Bohdan Paszkowski: W tej chwili są wystawione punkty kontrolne, przeważnie obsługiwane przez policję. W ten sposób będzie kontrolowany ruch w tych obszarach, na których będą obowiązywały ograniczenia związane ze stanem wyjątkowym. Oczywiście te środki, siły i różnego rodzaju sposoby w zależności od sytuacji będą dostosowywane do potrzeb. 

Też trzeba pamiętać o tym, że ograniczenia obowiązują, ale one zostały tak w rozporządzeniach określone, aby zachować w zasadzie normalne życie, z wyłączeniem oczywiście kwestii związanych z przebywaniem na tych obszarach. Ale też pamiętajmy, że ilość różnego rodzaju wyłączeń dla "nie mieszkańców" tych rejonów, związanych z pracą, nauką, z opieką, z możliwością dotarcia do swoich rodzin - jest bardzo szeroka. 

Stąd też mam nadzieję i takie przekonanie, że te ograniczenia w sposób istotny nie będą wpływać na życie mieszkańców tych terenów, również przedsiębiorców, również szkół, również innych elementów życia społecznego.

Wróćmy do kwestii organizacji tych pracy służb. Czy one pojawią się tam w większym stopniu? Dzisiaj rano byłem przed przygranicznymi miejscowościami, widać faktycznie tabliczki o tym, że jest to strefa objęta stanem wyjątkowym, ale takich kontroli większych nie było. Czy to będą mobilne patrole, czy stacjonarne? Rozumiem, że to będzie teraz w trakcie już obowiązywania stanu wyjątkowego ustalane?

W tym zakresie są służby zadaniowane, ja mam informację, że te punkty kontrolne są powystawiane. Oczywiście być może w tej chwili jeszcze są wykonywane różnego rodzaju inne czynności. Między innymi również służby wykonują tak zwane czynności informacyjne dotyczące np. osób, które na tym terenie prowadzą działalność gospodarczą - mamy przecież branżę turystyczną - jest potrzeba taka, aby w tym zakresie podjąć czynności dostosowujące do nowych uwarunkowań. 

Mówię tutaj o osobach przebywających ewentualnie w hotelach, mamy dopiero poranek wprowadzania tego stanu wyjątkowego na tamtych terenach, stąd też te przygotowania niezbędne i czynności niezbędne są wykonywane, incydentów z moich informacji nie mamy. Akcja jest prowadzona, pewne elementy jeszcze będą rozwijane, chociażby ta cała akcja informacyjna.

Rozumiem, że osoby, które są jeszcze w hotelach czy kwaterach agroturystycznych, będą dzisiaj przez służby informowane o tym, że jest stan wyjątkowy i będą z tych terenów wypraszane.

Oczywiście mamy taką sytuację, że stan ten w zasadzie został wprowadzony wczoraj regulacjami prawnymi, oczywiście o sprawie się mówiło już od co najmniej kilku dni, wszyscy mieliśmy różnego rodzaju informacje przekazywane. Te informacje, jak sądzę, docierały również do przedsiębiorców hotelowych, wiem, że te informacje również docierały do osób, które zgodnie z regulacjami dotyczącymi stanu wyjątkowego powinny opuścić teren objęty stanem, z uwagi na to, że nie mieszczą się w regułach zwolnień z rygorów zastosowanych na tym rejonie. 

Turystów, którzy mają jeszcze trochę urlopu, zachęcamy do skorzystania z bazy noclegowej w innych miejscowościach, może trochę dalej od granicy, ale wciąż w województwie podlaskim. Co grozi osobom niezwiązanym przygranicznym i miejscowościami - czy to pracą, czy zamieszkaniem, czy rodziną za wjazd do tych miejscowości?

Myślę, że w pierwszej kolejności będą tutaj pouczenia, informacje, natomiast są w tym zakresie przepisy karne, które mogą być stosowane - w zależności od oceny skali i zakresu naruszenia. Tutaj kary różnego rodzaju mogą być - od kar pieniężnych do innych określonych w prawie wykroczeń czy prawie karnym.

Mieszkańcy mają zapewnienia, że w minimalnym stopniu odczują wprowadzenie stanu wyjątkowego. Muszą na przykład mieć przy sobie dokument tożsamości i tu to samo pytanie - w przypadku nieposiadania dowodu osobistego przy sobie - mogą ponieść jakieś konsekwencje?

Obowiązek jest obowiązkiem i konsekwencje z tego tytułu ponosić mogą. Natomiast również w zakresie, chociażby mandatowania - myślę, że to będzie zależało oczywiście od okoliczności samego zdarzenia. 

Jedna sprawa - jeżeli osoba będzie znana kontrolującym funkcjonariuszom, inna sprawa jeżeli osoba będzie nieznana i nie będzie w stanie podać jakiejś uzasadnionej przyczyny tego nieposiadania dokumentów. No i oczywiście może się liczyć z tym, że będzie musiała danym służbom poświęcić czas, żeby wyjaśnić te okoliczności. Mamy nadzieję, że nie jest to rzecz uciążliwa, z reguły dokumenty niezależnie od obowiązywania stanu wyjątkowego - posiadamy. 

Możemy je też mieć, chociażby w aplikacji mObywatel. Wczoraj po spotkaniu z panem i z ministrem spraw wewnętrznych i administracji - starosta sokólski Piotr Rećko mówimy naszej antenie, że mieszkańcy będą mogli organizować imprezy okolicznościowe, na przykład wesela, bez przeszkód. Proszę potwierdzić - czy to się zgadza i jeżeli tak, to czy w tych imprezach będą mogli uczestniczyć goście z zewnątrz?

Tak, to się zgadza i oczywiście osoby z zewnątrz też będą mogły brać udział. Zresztą tam w przepisach dotyczących spraw związanych z tym ograniczeniem przebywania jest wiele różnego rodzaju innych wyjątków, poprzez które można będzie odwiedzać, chociażby swojej rodziny, które tam mieszkają.

Wspomnieliśmy o turystach i o branży turystycznej - na liście miejscowości objętych stanem wyjątkowym mamy między innymi Białowieżę, Kruszyniany - to są miejscowości niewątpliwie bardzo turystyczne. Kiedy możemy liczyć na jakieś szczegóły dotyczące rekompensat, bo takie zapowiedzi się pojawiły dla przedstawicieli branży turystycznej.

Jest obowiązująca ustawa o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela. Ona ujmuje rzecz w sposób następujący, że tutaj mówimy o odszkodowaniach za straty majątkowe. Tutaj jest procedura określona, można powiedzieć, że moje podległe służby w tym zakresie będą właściwe, ale tu mówimy o stratach majątkowych. Natomiast nie mówimy o utraconych korzyściach. Wczoraj podczas wypowiedzi kierownictwa MSWiA padało, że rząd pracuje również nad tym, żeby to, co jest w tej chwili w przepisach pewnie wzmocnić przepisami takimi, jakimi w okresie pandemii wspierano przedsiębiorców. Myślę, że niebawem te regulacje będą doprecyzowane. Chcemy tak uregulować te sprawy, w szczególności to dotyczy oczywiście branży turystycznej  i związanej z nią gastronomicznej, aby te straty, które na pewno będą oni ponosili  zrekompensować. 

Czekamy na szczegółowe zapisy. Stan wyjątkowy obowiązuje w 115 miejscowościach województwa podlaskiego. Dziękuję bardzo za rozmowę.

| red: mak