Między innymi o gospodarczej przyszłości świata debatują w Davos najważniejsi politycy, biznesmeni i liderzy państw z całego świata. Wizje rozwoju Europy przedstawiali unijni przywódcy. Co to może dla nas oznaczać? Czego mogą spodziewać się polscy biznesmeni? O tym z prezesem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Dariuszem Budrowskim rozmawia Renata Reda.

Renata Reda: Biorąc pod uwagę doniesienia ze Światowego Forum Ekonomicznego, co pana zdaniem będzie głównym celem Unii Europejskiej w najbliższych latach? 

Dariusz Budrowski: Nie ma co ukrywać, że spotkanie w Davos spowodowało potwierdzenie tego, co już wiemy od dłuższego czasu, czyli utrwalenie trendu rozwojowego w oparciu o innowacje i zieloną, zeroemisyjną gospodarkę. Te dwa filary, które są w Unii Europejskiej, będą przekładały się na realizację funduszy unijnych w naszym kraju w latach 2021-2027.

Jakie wsparcie do tej pory otrzymali polscy przedsiębiorcy z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości?

Polska Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wdrażała fundusze unijne po poprzednich okresach programowych i wsparcie, jakie zostało przekazane dla polskich przedsiębiorców to prawie 15 miliardów złotych, które zostało skierowane do przedsiębiorców, którzy tworzyli nowe rozwiązania, nowe produkty, wprowadzali innowacje, ale także wsparcie, które było kierowane do samorządów - na budowę dróg wojewódzkich, zakupu ekologicznych tramwajów, autobusów. Te nowatorskie rozwiązania, które były do tej pory zastosowane w części programów zostaną powielone.

Jak na tle kraju rysują się firmy z Podlasia, jeśli chodzi o pozyskiwanie unijnych pieniędzy z PARP-u?

Jesteśmy liderem. Ponad 30% firm wdraża innowacje. Pan premier Mateusz Morawiecki bardzo mocno podkreśla, jak silnym regionem jesteśmy, jak innowacyjnym, jak kreatywnym. To należy podkreślać i o tym mówić, bo czasami wydaje nam się, że jesteśmy słabsi, a wcale tak nie jest. Myślę, że w wielu aspektach przebijamy na głowę inne części Polski, ale także i świata. Podlascy przedsiębiorcy uzyskali do tej pory prawie 2,4 miliarda złotych z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, a zapotrzebowanie było jeszcze większe. Wnioski z Podlasia wpłynęły do nas na 5 miliardów złotych, czyli można powiedzieć, że co drugi pomysł uzyskał dofinansowanie. Jest bardzo dużo innowacyjnych i kreatywnych pomysłów.

Jakie rodzaje biznesów dostały największe wsparcie?

Na Podlasiu najwięcej dofinansowań zostało przekazanych na udział w targach, misjach gospodarczych, ale także nowych wzorów produktów, w tym przypadku na przykład mebli. Mamy ponad 230 zgłoszeń. 600 zgłoszeń wpłynęło jako bony na innowacje. To pokazuje skalę potrzeb wprowadzania nowych, kreatywnych rozwiązań, których tak jak już wspomniałem, województwo podlaskie jest liderem.

Kiedy można się spodziewać uruchomienia pierwszych konkursów z nowych funduszy europejskich i do kogo będą skierowane?

Myślę, że pierwszy raz publicznie już mogę o tym mówić bardziej konkretnie ze względu na to, że komitet monitorujący przyjął kryteria dotyczące pierwszego konkursu, który będzie uruchomiony już w lutym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Będzie to ścieżka SMART. To jest bardzo ciekawe przedsięwzięcie, które pokazuje, że można składać wnioski o dofinansowanie w oparciu o konkretne potrzeby przedsiębiorcy. To jest ścieżka, na którą przeznaczyliśmy z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości - dzięki Ministerstwu Funduszy - 2,4 miliarda euro. Jest to największy komponent Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. 

Ta ścieżka SMART składa się z badań lub wdrożenia badań w zakresie innowacji, ale także budowy budynków, hal produkcyjnych, hal usługowych, laboratoriów, internacjonalizacji, czyli wyjście na rynki zagraniczne, do tego jeszcze cyfryzacja przedsiębiorstw, podnoszenie kwalifikacji kadry. Taki komponent zbudowany na miarę potrzeb przedsiębiorcy. To on będzie decydował jakie komponenty, jakie inwestycje i jakie elementy wniosku o dofinansowanie będą umożliwiały rozwój jego firmy.

Na jakiego typu przedsięwzięcia przedsiębiorcy będą mogli otrzymać dofinansowanie? W jakich programach? Czy to będą pożyczki, czy to będą dotacje? W jakich procentach? Jak to będzie wyglądać?

Myślę, że to najważniejszy komponent, jeśli chodzi o Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Fundusze europejskie dla nowoczesnej gospodarki - 2,8 miliarda euro na dwie osie i ta pierwsza oś, z którą przedsiębiorcy muszą się oswajać, to jest ta ścieżka SMART. Podstawa, w ramach której mamy możliwość wdrożenia innowacji na skalę kraju, ale także obudowanie tej innowacji zakupami - właśnie budową nieruchomości, hal produkcyjnych, maszyn, nowych urządzeń, cyfryzacja przedsiębiorstwa, wyjście na rynki zagraniczne, przekwalifikowanie, dokwalifikowanie kadry, ale także budowa laboratoriów, które będą usprawniały przedsiębiorstwa, będą usprawniały rozwój technologiczny naszych Podlaskich, ale także wszystkich firm w kraju. To bardzo ważny komponent. 

Drugi komponent, na który warto zwrócić uwagę, to są fundusze europejskie dla rozwoju społecznego. Tutaj mamy prawie 1,5 miliarda złotych, czyli dwukrotnie większy budżet niż do tej pory był w programie operacyjnym Wiedza, Edukacja, Rozwój, związany z podnoszeniem kwalifikacji przedsiębiorców, pracodawców, ale także ich pracowników. 

Należy zwrócić uwagę na takie trzy, cztery ważniejsze elementy - to możliwość pracy zdalnej, czyli zakupu oprogramowania i nauki tego jak kooperować z klientami w ramach zdalnych rozwiązań, ale także jak współpracować z pracownikami poprzez pracę zdalną. 

Gospodarka obiegu zamkniętego, diagnoza i analiza tego, co jest potrzebne do gospodarki obiegu zamkniętego, czyli co jest związane ze zmniejszaniem emisyjności, z obiegiem zamkniętym, jeśli chodzi o odpady, które są produkowane w firmach. Mamy także bardzo ciekawy komponent związany z sektorowymi radami do spraw kompetencji. Jest to bardzo konkretne przedsięwzięcie. Branże, które potrzebują podnoszenia kwalifikacji, te rady wskazują nam, które elementy, jakie szkolenia, jakie studia podyplomowe powinny być kwalifikowane, jakie powinny być dofinansowane w ramach Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. 

Na chwilę obecną mamy 17 sektorów, które są wspierane w ramach PARP. Liczymy na to, że sektory, które do tej pory czuły się, że są mniej widoczne, jeśli chodzi o Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, prosimy o zgłoszenie, że te sektory powinny być rozszerzone i powinny być utworzone specjalne rady do waszych branż, do tych, którym powinniśmy udzielać wsparcia. 

Myślę, że baza usług rozwojowych, która jest już znana w Polsce, zostanie rozszerzona, na chwilę obecną jest kilka tysięcy, a myślę, że będzie kilkadziesiąt tysięcy zgłoszonych firm, które chciałby z jednej strony realizować te zadania dofinansowane z Unii, ale też firmy, które chciałyby pozyskiwać kompetencje dla swoich pracowników. Baza usług rozwojowych zostanie wzmocniona, wprowadzamy pilotażowy program innowacyjnych, indywidualnych kont rozwojowych.

Więcej szczegółów znajdziemy na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Zapytam jeszcze o program Polska Wschodnia, bo wiadomo, że będzie on kontynuowany w nowej perspektywie unijnej. Na jakie wsparcie w tym programie mogą liczyć przedsiębiorcy między innymi z woj. podlaskiego?

Polska Wschodnia to prawie 1,4 miliarda euro. I właśnie m.in. do woj. podlaskiego jest skierowane to wsparcie na rozwój automatyzacji, robotyzacji. Te nowe maszyny, oprogramowanie do nich, ale także rozwój startupów, nowych pomysłów, których mamy bardzo dużo w Polsce Wschodniej, w tym także w województwie podlaskim. Mamy także szlaki turystyczne, tu można zwrócić uwagę na dwa szlaki turystyczne, które są opracowywane przez województwo podlaskie, to jest szlak fortyfikacji, szlak rzeczny Pisa-Narew. Myślę, że te szlaki turystyczne będą taką innowacją dotyczącą tworzenia perspektyw dla przedsiębiorców, którzy w oparciu o te szlaki turystyczne przygotowane przez Urząd Marszałkowski będą mogli budować swoje biznesy. 

Bardzo dużo pieniędzy będzie też na internacjonalizację, na udział w targach. Polska Wschodnia została powielona, uratowana przez Ministerstwo Funduszu, bo też były takie zakusy, żeby zaprzestać kontynuowanie tego programu. Bardzo się cieszymy, że zostało włączone województwo mazowieckie, co spowodowało, że mamy jeszcze więcej środków. Oprócz Warszawy wszystkie województwa Polski Wschodniej, czyli teraz już 6, w tym województwo podlaskie, mogą ubiegać się o wspaniałe środki finansowe, a Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości będzie ich w tym wspierać. Ja zawsze podkreślam, że polscy przedsiębiorcy są najlepsi na świecie, a Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości musi pomagać im się rozwijać.

| red: sk