Radio Białystok | Mniejszości | Pod znakiem Pogoni / Пад знакам Пагоні | 77 rocznica zbrodni w Zaleszanach 30.01.2023
Pod znakiem Pogoni 2023-01-30 | Pobierz plik.Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.
Po liturgii w miejscowym monasterze pod wezwaniem św. Katarzyny, w centrum Zaleszan, przy krzyżach upamiętniających ofiary sprzed 77 lat, odsłużono molebień do męczenników chełmskich i podlaskich. Kilkanaście osób, m.in. bliscy ofiar, przedstawiciele duchowieństwa, oraz władz lokalnych złożyło kwiaty. Nie obyło się bez wspomnień.
Dokładnie 29 stycznia 1946 roku, oddział Pogotowia Akcji Specjalnej, dowodzony przez Romualda Rajsa „Burego”, dokonał mordu na 16 mieszkańcach wsi oraz jej spalenia. Tamtej zimy oddział Rajsa "Burego" spacyfikował pięć wsi koło Bielska Podlaskiego: Zanie, Zaleszany, Końcowiznę, Szpaki i Wólkę Wygonowską, zamieszkane przez ludność białoruską wyznającą prawosławie.
W lipcu 2020 roku 79 ofiar „Burego” zostało przez cerkiew prawosławną w Polsce, kanonizowanych.
Pion śledczy IPN, który prowadził śledztwo dotyczące pacyfikacji, przyjmuje, że ofiar było w sumie 79 (według członków społecznego komitetu rodzin - o trzy więcej), w tym 30 furmanów, z których usług oddział korzystał, przemieszczając się po okolicy. Instytut przyjął kwalifikację prawną zbrodni ludobójstwa. W 2005 r. umorzył śledztwo m.in. dlatego, że po wojnie prawomocnie zakończyło się postępowanie wobec części sprawców, inni już nie żyli, a pozostałych nie udało się ustalić.
Sam "Bury" został po wojnie skazany na śmierć przez rozstrzelanie. W latach 90. ubiegłego wieku zrehabilitowano go.
W drugiej części audycji opowiemy o ciekawej formie spędzenia ferii w Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach. Zaprasza Marek Zabrocki.
Muzyka tradycyjna, w tym kolędy, zyskuje coraz większe grono zwolenników. Dopóki żyją najstarsi nosiciele tradycji, dopóty można mówić o przekazie pokoleniowym. Tradycyjne kolędy podlaskich Białorusinów to przekaz pokoleniowy i bogate treści teologiczne. Co odróżnia kolędy od pieśni kolędniczych? O tym m.in. rozmawiamy w audycji Pod znakiem Pogoni.
Odwiedzimy także...
Co jadali nasi przodkowie na święta Bożego Narodzenia, a w jakich daniach świątecznych gustujemy dzisiaj – rozmawiamy z właścicielem zajazdu u JANA w Dubiczach Cerkiewnych - Janem Tomaszukiem.
Naprawa i remont dróg, wsparcie dla placówek oświatowych i rozwój potencjału turystycznego regionu – m.in. takie zadania planuje kontynuować zarząd powiatu hajnowskiego w nowym 2025 roku. Co udało się zrobić w roku poprzednim, a co jeszcze czeka na wykonanie – o tym w dzisiejszej audycji Pad znakam Pahoni rozmawiamy ze starostą hajnowskim Andrzejem Skiepko.
Kasary to męski zespół wokalno-instrumentalny, powstały w 2023 roku w Warszawie. Wszyscy uczestnicy pochodzą z Białorusi, a repertuar czerpią przede wszystkim z dawnych nagrań archiwalnych i własnych badań terenowych. Zespół często występuje na Podlasiu, gdzie uczestniczy w dorocznych obrzędach miejscowych Białorusinów. Śpiewacy odradzają unikalną męską śpiewną tradycję...
Od września w białostockiej przestrzeni muzycznej zjawiała się kolejna placówka kultury, podtrzymująca białoruskich muzyków. Białostocki Klub Muzyczny udostępnia swą scenę dla muzyków zmuszonych z przyczyn politycznych opuścić ojczystą Białoruś.
Tysiące ludzi na koncertach, pierwszy album i koncertowy sukcesy – w taki sposób zapamiętają 2024 rok Nika Jurczuk i Wiktor Szczygieł twórcy duetu Niczos i Sw@da. Ten muzyczny projekt od początku promuje mowę podlaskich Białorusinów i znalazł już rzeszę fanów nie tylko w naszym regionie, ale również wśród białoruskiej emigracji. W dzisiejszej audycji Pad znakam Pahoni wraz...
To nie był najlepszy rok dla białoruskiej literatury. Już sam fakt, że do literackiej nagrody za najlepszą białoruską książkę im. Jerzego Giedroycia pretendowała zaledwie 16 książek świadczy o tym, że był to trudny rok – uważa dziennikarz, literat i literaturoznawca Aleś Arkusz. Jednak z drugiej strony – dodaje gość audycji „Pad znakam Pahoni” – wszystkie nagrody...
Można było usłyszeć kolędy z całego świata, przygotować wspólnie pyszne dania białoruskiej kuchni, obejrzeć „batlejkę” i wziąć udział w warsztatach rękodzieła.
Rok rozpoczął się powołaniem Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku. Było wiele imprez znanych z poprzednich lat, ale były i nowe.
Prowadzący:
Rafał Androsiuk
