Radio Białystok | Wiadomości Studio Suwałki | 86. rocznica agresji ZSRR na Polskę i Dzień Sybiraka. Uroczystości w regionie
autor: Areta Topornicka, Marcin Gliński, Paweł Wądołowski, Ryszard Minko
17 września przypada 86. rocznica agresji Związku Sowieckiego na Polskę. Tego dnia obchodzimy też ustanowiony w 2013 roku Dzień Sybiraka.
Główne uroczystości w Białymstoku przed Muzeum Pamięci Sybiru
Białystok upamiętni rocznicę sowieckiej agresji pod pomnikiem Bohaterskich Matek Sybiraczek na terenie Muzeum Pamięci Sybiru.
Główne uroczystości rocznicowe rozpoczęły się w południe przed Muzeum, natomiast wcześniej odbyły się nabożeństwa w intencji ofiar sowieckiej agresji: w cerkwi prawosławnej, parafii ewangelicko-augsburskiej, meczecie i kościele pod wezwaniem świętego Ducha przy ulicy Sybiraków, gdzie także złożono kwiaty pod Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka.
O Dniu Sybiraka i rocznicy sowieckiej agresji przypomni też specjalny okolicznościowy mapping. O godzinie 21:00 na gmachu Muzeum Pamięci sybiru zostanie wyświetlony napis: „17 września. Pamiętamy”. Zwyczajowo też, tego dnia zwykle uruchamiano syreny alarmowe. W tym roku z uwagi na ostatnie wydarzenia związane z powietrznym naruszeniem polskich granic, władze miasta zrezygnowały z uruchomienia syren.
W kolejnych dniach można też skorzystać z dwóch otwartych wystaw poświęconych wywózkom Polaków na Syberię. 25 wrzenia w Muzeum Pamięci Sybiru będzie można zobaczyć „Fotoreportaż z Syberii” oraz „Syberyjski Świat. Historia-Życie-Przetrwanie” autorstwa Wojciecha Łaskiego.
Suwałki: wspólna pamięć i hołd bohaterom
W Suwałkach upamiętniono 86. rocznicę agresji Związku Radzieckiego na Polskę oraz Dzień Sybiraka. Uroczystości rozpoczęły się w południe przy pomniku Bohaterów Września 1939 roku. Zabrzmiał hymn państwowy, głos zabrali przedstawiciele władz miasta i zaproszeni goście, a pod pomnikiem złożono kwiaty. W uroczystości wzięli również udział uczniowie suwalskich szkół.
Rys historyczny wydarzeń sprzed 86 lat przedstawił dr Krzysztof Snarski z Muzeum Okręgowego w Suwałkach
- 17 września 1939 roku Armia Czerwona bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny wkroczyła na teren Rzeczypospolitej. Niespodziewana napaść na Polskę była częścią tajnego paktu Ribbentrop-Mołotow, a oficjalnym pretekstem agresji był zawarty w nocie dyplomatycznej fałszywy przekaz o rozpadzie państwa Polskiego. - mówił dr Krzysztof Snarski
Zastępca prezydenta Suwałk Roman Rynkowski, powiedział, że Polska nadal musi mieć na względzie imperialistyczne zapędy Rosji.
- Dziś, gdy wspominamy ofiary tamtej tragicznej agresji, poległych w egzekucjach- m.in. w Katyniu oraz na Nieludzkiej Ziemi Sybiru, musimy także patrzeć na współczesną Rosję. Agresywne zapędy rosyjskiego reżimu, który wyraźnie nawiązuje do tradycji imperialnych - nie zniknęły - podkreślał wiceprezydent Suwałk Roman Rynkowski
Poseł Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Zieliński zaznaczył, że naszym obowiązkiem jest przekazywać historię młodemu pokoleniu.
- My wiemy jaka była historia, ale muszą też to wiedzieć młodzi ludzie. Ostatecznym fundamentem naszego bezpieczeństwa jest patriotyzm kolejnych pokoleń - powiedział poseł Jarosław Zieliński
Po głównych uroczystościach uczestnicy spotkali się przy pomniku Sybiraków na cmentarzu przy ulicy Bakałarzewskiej, gdzie również złożono kwiaty i zapalono znicze.
Obchody w Łomży: msza, przemarsz pocztów i złożenie kwiatów
Musimy pamiętać o naszej historii, żeby te wydarzenia nigdy się nie powtórzyły - mówili uczestnicy uroczystości w Dolinie Pamięci w Łomży. W rocznicę napaści Rosji na Polskę we wrześniu 1939 roku i w Dniu Sybiraka kwiaty w miejscu pamięci złożyli członkowie sejmowej komisji do spraw rolnictwa i minister rolnictwa Stefan Krajewski.
Wydawało się, że to już odległa historia. Oczywiście powinniśmy ją pamiętać, znać i przekazywać kolejnym pokoleniom. Ale to co dzieje się od 2022 roku, od napaści Rosji na Ukrainę, pokazuje, że to może być zawsze realne zagrożenie. Dzisiaj musimy wszyscy zrobić naprawdę wszystko, żeby pokój zachować, utrzymać, żeby nie doszło do tego, co wydarzyło się w 1939 roku - podkreśla Stefan Krajewski.
O tym, jak ważna jest znajomość historii mówiła też posłanka, Alicja Łepkowska-Gołaś.
Znajomość historii jest ważna zwłaszcza w okolicznościach, w których funkcjonujemy geopolitycznie w tej chwili. Za naszą wschodnią granicą trwa wojna. Musimy pamiętać o takich dniach po to, żeby prowadzić politykę, która nie doprowadzi do powtórzenia takich sytuacji. Myślę, że ta pamięć historyczna pokazuje nam, ile ofiar pochłonęła wojna również wśród naszych obywateli. I ta pamięć jest ważna też ze względu na świadomość, taką społeczno-historyczną młodego pokolenia. Musimy pokazywać, że nie można zapominać o ważnych datach w historii Polski - mówiła Alicja Łepkowska-Gołaś.
Miejskie obchody Dnia Sybiraka rozpoczną się w Łomży o 14:00 przy Hali Targowej przy ulicy Sikorskiego. Jest tam wmurowana tablica poświęcona pamięć zesłanych. Stąd poczty sztandarowe przejdą do Doliny Pamięci przy ulicy Katyńskiej.
Marsz Cieni w Łapach
To cykliczne wydarzenie upamiętniające ofiary sowieckiej agresji na Polskę w 1939 roku. XI Podlaski Marsz Cieni przejdzie w środę ulicami Łap.
O 18:00 w kościele pw. Świętego Krzyża odbędzie się msza święta. Po niej uczestnicy - niektórzy w historycznych mundurach żołnierzy i policjantów - w milczeniu, z zapalonymi zniczami przejdą kilkoma ulicami. Trasa marszu będzie przebiegać przez ulicę Matejki, Główną, Piaskową, Polną, Leśnikowską do ronda, a następnie nowo wybudowaną drogą, aż do ulicy Mostowej - do pomnika Krzyż Sybiraków.
Podlaski Marsz Cieni ma na celu oddanie hołdu oficerom i żołnierzom Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza oraz funkcjonariuszom policji, których Sowieci zamordowali po 1939 roku m.in. w Zbrodni Katyńskiej.
Organizatorami „XI Podlaskiego Marszu Cieni” są: Stowarzyszenie Grupa Wschód, Combat Alert, Stowarzyszenie Szwadron Kawalerii im. 10. Pułku Ułanów Litewskich, Grupa Rekonstrukcji Historycznych „Narew” i 7. Łapska Wodna Drużyna Wielopoziomowa „Szara Szekla”.
Wydarzenie objęli patronatem honorowym: Burmistrz Łap, Parafia pw. Św. Krzyża oraz Konsul Honorowy Republiki Litewskiej.